สิ่งสำคัญสำหรับการปลูกพืชทุกชนิด คือ การเพาะเมล็ด ซึ่งหากทำอย่างถูกวิธี จะทำให้อัตราการงอกดี มีต้นกล้าแข็งแรงและเจริญเติบโตอย่างที่เราหวังเอาไว้ ที่สำคัญยังจะส่งผลต่อผลผลิตของพืชในระยะยาวอีกด้วย สำหรับคนที่เป็นมือใหม่หัดปลูก ในบทความนี้ จะมาแนะนำวิธีเพาะเมล็ดพันธุ์ให้เติบโตงอกงาม ไม่ว่าจะเป็น ไม้ใบ สมุนไพร หรือไม้ยืนต้น แต่จะมีวิธีปลูกอย่างไรให้เติบโตสมบูรณ์ ติดตามกันได้เลย
ปัจจัยสำคัญในการเพาะเมล็ดพันธุ์ ให้โตเร็ว
การเพาะเมล็ดพันธุ์ เป็นวิธีเริ่มต้นในการปลูกพืชทุกชนิด โดยเมล็ดพันธุ์แต่ละชนิดจะมีอัตราการงอกที่แตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายประการ เช่น ชนิดของพืช สภาพของเมล็ดพืช สภาพแวดล้อมในการเพาะเมล็ด แต่โดยทั่วไปแล้ว เมล็ดพันธุ์จะงอกได้เร็วเมื่อได้รับปัจจัยที่เหมาะสม ดังนี้
- เมล็ดพันธุ์ที่มีคุณภาพดี อัตราการงอกสูง สมบูรณ์ มีอายุไม่เกิน 2 ปี จะงอกเร็วกว่าเมล็ดพืชที่มีคุณภาพไม่ดีหรือมีอายุเกิน 2 ปี
- ดินเพาะเมล็ดควรเป็นดินร่วนซุย ระบายน้ำและเก็บความชื้นได้ดี มีสารอาหารที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตของพืช
- อุณหภูมิที่เหมาะสม เมล็ดพืชแต่ละชนิดงอกได้ดีในอุณหภูมิที่ต่างกัน สำหรับการเพาะเมล็ดพืชส่วนใหญ่จะอยู่ที่ 25-30 องศาเซลเซียส
- ความชื้นที่เหมาะสำหรับการเพาะเมล็ดพืช คือ 60-70%
วิธีเพาะเมล็ดพันธุ์ให้โตเร็ว
การเพาะเมล็ดพันธุ์ให้โตเร็ว เป็นสิ่งสำคัญสำหรับการปลูกพืชทุกชนิด ไม่ว่าจะเป็นพืชผักสวนครัว สมุนไพร ไม้ดอกไม้ประดับ ไม้ใบ หรือไม้ยืนต้น การเพาะเมล็ดให้งอกเร็วจะช่วยให้ต้นกล้าแข็งแรงและเจริญเติบโตได้ดียิ่งขึ้น ซึ่งจะส่งผลต่อผลผลิตของพืชในระยะยาว โดยมีวิธีจัดเตรียมการเพาะเมล็ดพันธุ์ดังนี้
1. จัดเตรียมอุปกรณ์สำหรับเพาะเมล็ด
- ถาดเพาะเมล็ด หรือ ภาชนะสำหรับเพาะเมล็ด
- เมล็ดพันธุ์พืช-ผัก เมล็ดพันธุ์ไม้ใบ หรือสมุนไพร
- พีทมอสสูตรเพาะเมล็ด
- ชีวภัณฑ์ ป้องกันและกำจัดศัตรูพืช ออร์แกนิก ไตรซาน (ไตรโคเดอร์มา), ลาร์มิน่า (บาซิลลัส ซับทีลีส) , บูเวริน (บูเวเรีย บัสเซียน่า), เมทาซาน (เมตาไรเซียม) และไลท์นิ่งค์ (แบคทีเรีย บาซิลลัส ทุริงเยนซีส)
- กระบอกฉีดน้ำ (ฟ๊อกกี้) แบบหัวฉีดฝอย
2. ขั้นตอนการเพาะเมล็ดพันธุ์
- เตรียมถาดเพาะเมล็ด โดยใส่พีทมอสสูตรเพาะเมล็ดประมาณ 3/4 ของถาดเพาะ จากนั้นกดพีทมอสให้แน่นพอประมาณ
- นำเมล็ดพันธุ์ที่ต้องการเพาะวางลงบนพีทมอสสูตรเพาะเมล็ด โดยเว้นระยะห่างระหว่างเมล็ดตามคำแนะนำสำหรับชนิดของพืช นอกจากนี้ ยังจะต้องดูถึงความเหมาะสมของขนาดเมล็ด และขนาดของภาชนะที่ใช้ โดยทั่วไปแล้ว แนะนำให้ใช้ 1-2 เมล็ดต่อหลุม
- กลบเมล็ดด้วยพีทมอส สูตรเพาะเมล็ดหนาประมาณ 2-3 มิลลิเมตร
- รดน้ำให้ชุ่มถึงก้นของถาดเพาะ โดยอาจผสมชีวภัณฑ์ลงไปในน้ำได้
- วางถาดเพาะในที่ที่มีแสงแดดส่องถึง
- รดน้ำทุกวัน วันละ 1 ครั้ง ในช่วงเช้า โดยหากอากาศร้อนหรือพีทมอสแห้งมาก อาจรดน้ำเพิ่มเป็น 2 ครั้งต่อวัน ในช่วงเช้าและเย็น
การดูแลและข้อควรระวังระหว่างเพาะเมล็ดถึงเป็นต้นอ่อน
การเพาะเมล็ดพันธุ์เป็นขั้นตอนสำคัญในการเริ่มต้นปลูกพืชทุกชนิด แต่การดูแลและเอาใส่ใจในช่วงต้นกล้า จะช่วยให้พืชที่เราปลูกเติบโตอย่างแข็งแรงได้มากขึ้น
- การรดน้ำ ควรรดน้ำให้ชุ่ม แต่ไม่ควรให้น้ำขังบริเวณก้นของถาดเพาะเมล็ด เพราะจะทำให้เมล็ดเน่าหรือรากเน่าได้ง่าย หัวฉีดน้ำที่ใช้รดน้ำควรเป็นหัวฝอยเพื่อป้องกันไม่ให้เมล็ดกระเด็นออกจากถาดเพาะ โดยเฉพาะเมล็ดที่มีขนาดเล็กมาก
- การรักษาความชื้น ควรรักษาความชื้นให้อยู่ในระดับสูง โดยสามารถใช้พ่นหมอกหรือฟ๊อกกี้ช่วยในวันที่มีอากาศร้อน ยกเว้นพืชที่ต้องการความชื้นต่ำ
- การให้แสงแดด ถาดเพาะควรตั้งอยู่ในที่ที่มีแสงแดดเพียงพอ โดยเฉพาะหลังจากเมล็ดงอกแล้ว เพื่อต้นอ่อนจะได้แข็งแรง ลำต้นไม่ยืด สำหรับพืชที่ต้องการแสงมาก ส่วนพืชที่ต้องการแสงน้อย เช่น มอนสเตอร่า ให้อยู่กับแสงรำไรก็เพียงพอแล้ว
- การป้องกันศัตรูพืช ควรฉีดชีวภัณฑ์ป้องกันเป็นประจำ อย่างน้อยสัปดาห์ละ 1 ครั้ง เพื่อกระตุ้นการงอกของราก ป้องกันเชื้อรา หนอน และแมลง
- การป้องกันสัตว์และแมลง ระหว่างที่ยังเป็นเมล็ดและต้นอ่อน ให้ระวังสัตว์และแมลงมาคุ้ยเมล็ดกินหรือมากินยอดอ่อนของต้นกล้า เช่น หนู ตั๊กแตน ควรหาวิธีป้องกันให้ดี
- การแช่เมล็ด สำหรับเมล็ดที่มีเปลือกแข็ง แนะนำให้แช่น้ำก่อนเพาะเมล็ดพันธุ์ เพื่อให้เปลือกของเมล็ดอ่อนลง
- อุณหภูมิและความชื้นในการเพาะ เมล็ดพันธุ์แต่ละชนิดงอกได้ดีในอุณหภูมิและความชื้นที่ต่างกัน โดยผู้ปลูกสามารถสอบถามกับผู้จำหน่ายเมล็ดพันธุ์โดยตรง ว่าพืชชนิดนั้น ๆ เหมาะสมกับอุณหภูมิและความชื้นแบบใด ก็จะเหมาะสมที่สุด
การปลูกพืชพันธุ์ให้งอกงามเติบโต สามารถทำได้ไม่ยาก เพียงแค่จัดเตรียมอุปกรณ์ให้พร้อม และใช้วิธีเพาะเมล็ดพันธุ์ที่ถูกต้อง สำหรับคนที่สนใจอยากเพาะปลูกพืช สามารถแวะเข้ามาได้ที่ ชัยโยฟาร์ม เราขายเมล็ดพันธุ์หลากหลายชนิด รวมถึงพืชสมุนไพร ไม้ใบ รวมถึงอุปกรณ์เพาะปลูก พีทมอส ชีวภัณฑ์ ถาดเพาะเมล็ด รับสร้างโรงเรือน ทุกผลิตภัณฑ์ผลิตจากวัสดุคุณภาพดี ราคาย่อมเยา สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่อีเมล info@chaiyofarm.co.th หรือรสอบถามได้ที่ โทร. 02 015 0909